Jeżeli twój produkt podlega pod jakąś dyrektywę lub rozporządzenie unijne, oraz ta dyrektywa lub rozporządzenie nakazuje nadanie znaku CE to musisz nadać taki znak CE.
Niektóre produkty mogą podlegać pod więcej niż jedną dyrektywę lub rozporządzenie unijne. Niektóre nie podlegają pod żadną.
Ciężar decyzji czy coś podlega pod jakąś dyrektywę lub rozporządzenie jest po stronie producenta, oznacza to że producent musi dołożyć wszelkich starań, aby przeanalizować dyrektywy i rozporządzenia, albo materiały i literaturę, żeby odpowiedzieć na pytanie czy produkt który chce produkować/sprowadzać/sprzedawać musi posiadać oznakowanie CE. Pisząc o ciężarze decyzji mam na myśli to, że decyzja ta może zostać zakwestionowana przez odpowiednie organy.
Piszę o producencie, jednakże jeżeli ktoś sprowadza produkty spoza UE to jako importer przejmuje pod względem dyrektyw obowiązki producenta.
Jakie rodzaje produktów muszą posiadać CE?
Ciężko wymienić wszystkie produkty, które muszą posiadać CE. Przykładów można mnożyć bardzo dużo. Ale można podać kilka cech, które pomagają się odnaleźć.
Jeżeli coś posiada zasilanie elektryczne (czy to bateryjne czy z sieci), to podlegać może pod dyrektywę LVD 2014/35/UE i EMC 2014/30/UE.
Jeżeli coś posiada element ruchomy (wykonuje pracę mechaniczną), to podlegać może pod dyrektywę maszynową 2006/42/WE.
Jeżeli coś jest przeznaczone do zabawy dla dzieci poniżej 14 roku życie, to może to podlegać pod dyrektywę zabawkową 2009/48/WE.
Dyrektyw i rozporządzeń unijnych jest dużo i można je znaleźć na unijnych stronach tu lub tu, ale bardzo czytelny i skondensowany spis znajduje się na stronach PKN (Polskiego Komitetu Normalizacyjnego), jednakże PKN umieszcza tam dyrektywy do których są stworzone normy zharmonizowane, czyli nie koniecznie są to wszystkie możliwe dyrektywy czy rozporządzenia.
Często są przypadki typowe, że od razu wiadomo pod jakie dyrektywy musi podlegać dany produkt, ale są też przypadki w które trzeba się nie co zagłębić i poczytać, aby wybrać odpowiednio.
Jak szukać informacji czy mój produkt podlega pod jakąś dyrektywę lub rozporządzenie unijne?
Nie znam żadnej wyszukiwarki produktów wymagających nadania CE. Trzeba opierać się na doświadczeniu i intuicji oraz przeszukiwać materiały.
Nie ma jednoznacznej procedury, ale jest wiele materiałów.
Podstawowym źródłem informacji są dyrektywy i rozporządzenia, które zawierają definicje i zakresy co wchodzi w zakres danego aktu prawnego. A także informacje co nie wchodzi w zakres danej dyrektywy lub rozporządzenia. Często jeżeli jest coś wyłączone z jednego aktu prawnego to może być tam odnośnik do innego aktu prawnego, który swoim zakresem obejmuje dany rodzaj produktu. Przykładem może być urządzenie gospodarstwa domowego przeznaczone do użytku domowego, np. zmywarka domowa, które może spełniać definicje maszyny, ale dyrektywa maszynowa wyłącza je ze swojego zakresu i wskazuje, że podlega ono pod dyrektywę LVD. Natomiast zmywarki przemysłowe będą podlegać pod dyrektywę maszynową.
Często do dyrektyw i rozporządzeń unijnych wydawane są obszerne poradniki, które po części poruszają kwestie podlegania pod daną dyrektywę i mogą dawać przykłady.
Kolejnym źródłem informacji są normy zharmonizowane z daną dyrektywą. Jeżeli istnieje dla twojego produktu norma to sprawdź czy jest ona zharmonizowana z jakąś dyrektywą. Są normy, które są zharmonizowane z jakąś dyrektywą, lub z kilkoma dyrektywami, ale są też normy, które nie są zharmonizowane z żadną dyrektywą. Spisy polskich norm zharmonizowanych z poszczególnymi dyrektywami znajdziesz pod tym samym linkiem na stronie PKN.
Normy mogą z nazwy wymieniać interesujący cię rodzaj produktu, ale czasem trzeba się wczytać w ich zakres. Każda norma zharmonizowana posiada rozdział w którym opisuje jakiego rodzaju produktów dotyczy. Może to wypisać ogólnie, albo podać przykłady, często jest też wypisane jakie produkty są wykluczone z zakresu normy (bo, np. mogą być objęte inną normą) do której są często odnośniki.
Innym źródłem informacji są branżowe opracowania. Producenci z danej branży zrzeszają się w organizacje i często przygotowują materiały, opracowania prawne w którym podają informacje jak kwalifikować dane produkty. Jest wiele na tyle dojrzałych branż, które posiadają swoje zrzeszenia, np. branża rusztowaniowa, branża wentylacji, branża regałów magazynowych. Czasem materiały te są ogólnie dostępne, czasem są płatne, a czasem są dostępne tylko dla członków tych stowarzyszeń.
Czy patrzenie na konkurencje jest dobrym źródłem wiedzy, na to czy mój produkt podlega pod CE?
Patrzenie na konkurencyjne produkty jest jakimś odniesieniem do tego czy twój produkt, też musi posiadać CE, ale w razie nie posiadania CE gdy jednak musi on je posiadać nie będzie żadnym argumentem na obronę w razie ewentualnych problemów.
Jeżeli patrzysz na konkurencje, która jest światowym doświadczonym producentem to istnieje większe prawdopodobieństwo, że oni robią to dobrze. Wiele razy spotykałem przedstawicieli firm, którzy dają przykłady konkurencji nie nadającej CE, a działają już wiele lat, ale to nie znaczy, że robią to dobrze.
